VAN SDİ DERNEKLERE İLİŞİKİN KANUN TEKLİFİNE TEPKİ GÖSTERDİ

Van Sivil Dayanışma İnisiyatifi (VAN SDİ), dernek ve yardım toplama çalışmalarına ciddi yaptırım ile birlikte sıkı denetimler getiren kanun teklifinin kabul edilmemesi ve yanlıştan geri dönülmesi için yazılı açıklama yaptı. VAN SDİ tarafından yapılan açıklamada; söz konusu kanun teklifinin vakıf ve dernekleri zor durumda bırakacağını, basit bir yardım toplama faaliyetinin bile "terör faaliyeti" kapsamında değerlendirilebileceğine dikkat çekildi. VAN SDi, "Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi adı altında, 16 Aralık tarihinde meclise sunulan ve içeriğinde Yardım Toplama faaliyetleri ve Dernekler yönünden ciddi sıkıntılar barındıran kanun teklifi, 19 Aralık tarihinde Adalet Komisyonundan geçmiştir. Kanun teklifinin gerekçesinde teklifin, Türkiye’ye Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkındaki Kanun gibi problemli bir kanunu da dayatan Mali Eylem Görev Gücü (FATF) isimli uluslararası örgütün tavsiyeleri doğrultusunda hazırlandığı ifade edilmektedir. Kurucularının tarihsel olarak en çok kitle imha silahı kullanan devletler olduğu bilinen FATF’ın tavsiyelerini tartışmanın gerekliliği bir yana, bahse konu kanun teklifi esasen FATF’ın tavsiyelerini de aşan bir boyutta sivil toplum alanını toptan işlevsizleştirecek, denetim ve yaptırımları daha da artıran düzenlemeler içermektedir"ifadeleri kullanıldı. Teklifin amacı ve ismi ile hiç ilgisi olmadığı halde, Yardım Toplama ve Dernekler Kanunlarında yapılan değişiklikler ile mevcut dernek ve vakıfların yardım toplama faaliyetleri ve örgütlenme özgürlüğü ciddi şekilde kısıtlandığı belirtilen açıklama şu şekilde devam etti: "Kimsenin haberi olmadan yapılan düzenlemelerden hayır gelmez" "Türkiye’deki sivil toplum örgütlerinin açıkça karşı çıktığı, aleyhinde basın açıklamaları düzenlenen Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkındaki Kanun ile temelleri atılan süreç, daha sıkıntılı ve sivil toplumu toptan işlevsizleştirme riski taşıyan bir yöne evrilmektedir. Irak’ın işgalinde de kullanışlı bir aparat olan Kitle İmha Silahları başlığı altında, kirliliği malum uluslararası organların tavsiyeleri bahane edilerek hazırlanan, Dernekler Kanunu ve Yardım Toplama Kanununda köklü değişiklikler yapan, muhatapları dinlenilmeden, hiçbir toplumsal tartışmadan geçirilmeden, nasıl ve hangi gerekçelere dayandığı belirsiz yasa teklifinin öncelikle usulen sakat olduğunu vurgulama ihtiyacı hissediyoruz. İçerik açısından özellikle dikkat çekmek isteriz ki teklifin 15. Maddesiyle, basit bir soruşturma ile bile, masumiyet karinesine aykırı olarak, dernek organlarında yer alan kişinin hatta dernek organının geçici olarak görevden uzaklaştırılmasının ve derneğe kayyım atanması ile gerekli görülürse derneğin faaliyetlerinin geçici olarak durdurulmasının yolu açılmaktadır. Soruşturma ve kovuşturmaların uzunluğu ve niteliği, basit bir gizli tanık beyanı ile bile kişi ve kurumların rahatlıkla soruşturmalara dahil edilebildikleri dikkate alındığında sivil toplumun karşı karşıya bulunduğu risk anlaşılacaktır" "Bütünüyle yanlış ve tehlikeli olan bu yanlıştan dönülmeli" "Zaten ciddi bir denetim, yaptırım riski ve bürokrasi ile kuşatılmış bulunan sivil toplumun sesini daha da kısacak, şiddete bulaşmadığı mahkeme kararları ile sabit örgütlerin bile terör örgütü kapsamına alındığı bir vasatta, terör gibi muğlak ve kaygan bir kavram üzerinden sivil toplum faaliyetlerini ve itirazlarını kriminalize edecek, ifade özgürlüğünün ve örgütlenme hakkının özünü zedeleme riski taşıyan düzenlemeye açıkça itiraz ettiğimizi vurgularız. Biz aşağıda imzası bulunan sivil kuruluşlar olarak, VAN SDİ olarak söz konusu teklifte yer alan Dernekler Kanunu’na ve Yardım Toplama Kanunu’na ilişkin maddelerin teklif metninden çıkartılması gerektiğini, bu tür düzenlemelerin ilgilileri ile istişare edilmeden tepeden inme yöntemlerle hazırlanması geleneğinden vazgeçilmesi gerekliliğini vurguluyoruz" denildi.